Met de hoge energieprijzen zijn we tegenwoordig dagelijks op zoek naar manieren om te besparen op de kosten én het energieverbruik. Een manier om te kijken of je direct kunt besparen, is het kiezen voor een andere stroomaanbieder of een ander energiecontract. Vooral op het laatste punt zijn er veel opties bijgekomen. Op steeds meer plekken zie je bijvoorbeeld dynamische stroomprijzen oftewel variabele energieprijzen, die zelfs per uur kunnen verschillen.
Dit biedt bijzonder interessante mogelijkheden voor grootverbruikers en mensen die een elektrische auto zo goedkoop mogelijk willen laden thuis. Maar hoe zit het precies met de dynamische stroomprijzen en hoe kun je hier precies van profiteren met een EV aan de lader?
De voor- en nadelen van dynamische stroomprijzen
Om je alvast wat heldere inzichten te geven in de dynamische stroomprijzen en hoe interessant dit voor jou kan zijn, hebben we de grootste voor- en nadelen alvast onder elkaar gezet voor je.
De nadelen:
- ‘Energiestress’ omdat de prijs elk uur kan veranderen en sommige consumenten geobsedeerd raken door de prijsveranderingen.
- Dynamische stroomprijzen kunnen veel lager liggen dan de standaardtarieven, maar ook aanzienlijk hoger. Een verkeerde timing betekent dat je juist méér betaalt in plaats van minder.
- Niet alle stroomaanbieders bieden deze optie aan, wat een gedwongen overstap kan betekenen wanneer je hiervan wilt profiteren.
- Energiemaatschappijen kunnen een extra heffing rekenen voor een contract met dynamische stroomprijzen.
De voordelen:
- Betere balans op de energiemarkt door vraag en aanbod op elkaar af te stemmen, wat met de dag belangrijker wordt in deze wereld.
- Bij de juiste timing betaal je aanzienlijk minder voor je energie, wat een riante besparing kan betekenen elke maand.
- Logischere vorm van prijsbepaling omdat je de stroom afrekent tegen de werkelijke prijs in plaats van tegen een vooraf bepaald stroomtarief dat vastgezet is door de energiemaatschappij.
Hoe werken dynamische stroomprijzen eigenlijk?
Bij een vast energiecontract wordt (ver) van tevoren bepaald hoeveel je betaalt per kWh. Wanneer de daadwerkelijke stroomprijzen veranderen, zie je dat niet terug aan de stroomrekening. Wordt de prijs lager, dan is dit in het voordeel van de energiemaatschappij. Stijgt de prijs, dan is dit in jouw voordeel. Echt logisch en eerlijk is deze opzet echter niet, zeker niet met de hevige prijsveranderingen op de beurs tegenwoordig.
Wanneer je kiest voor dynamische energieprijzen, wordt de prijs niet van tevoren vastgezet. Je betaalt de daadwerkelijke beursprijs van de stroom op het moment dat je stroom gebruikt. Aangezien je de beursprijs altijd zelf kunt bekijken (zelfs enigszins in het voren), kun je hier redelijk eenvoudig op inspelen.
Hier moet wel een kanttekening bij gemaakt worden die vaak vergeten wordt. De beursprijs is de prijs voor stroom, maar zonder btw en mogelijke extra heffingen. Je betaalt dus altijd meer dan de werkelijke nettoprijs per kWh op de beurs. De betere energiemaatschappijen hebben apps waarmee je direct kunt zien wat je écht betaalt per kWh, plus een gemiddeld tarief zodat je makkelijk kunt zien hoe goedkoop (of duur) de stroom op dat moment is.
Impact op consumenten
Dynamische energiecontracten zorgen ervoor dat de energiekosten flink omlaag gebracht kunnen worden, maar hiervoor is wel planning nodig. Het is immers wel de bedoeling dat je het stroomverbruik daadwerkelijk aan kunt passen op de veranderende stroomprijzen. In de meeste gevallen betekent dit dat je vooral ’s nachts (de oudere generatie herkent hier ongetwijfeld de daltarieven nog in) stroom gebruikt moet worden.
Met de toename van het aantal slimme meters en slimme apparaten die met elkaar (en de meterkast) kunnen communiceren, wordt dit echter steeds makkelijker. De impact van dynamische stroomprijzen is daarmee nu al duidelijk voor de gemiddelde consument, maar zal tegelijkertijd de komende tijd alleen maar verder toenemen.
Impact op de maatschappij
Een punt dat vaak buiten beeld blijft, is het feit dat dit voor de maatschappij zelf ook een groot voordeel is. De marktprijs van stroom wordt bepaald door de balans van vraag en aanbod (voor het gemak laten we alle heffingen en btw even buiten beschouwing). Wanneer er nauwelijks aanbod is en de vraag hoog is, is de energieprijs hoog. Is er echter veel aanbod en blijft de vraag achter, dan daalt de energieprijs.
Dynamische stroomprijzen zijn daarmee een perfect middel om de markt te helpen. Wanneer consumenten in kunnen spelen op een enorm aanbod van stroom bij een lage vraag door de wasmachine aan te zetten, de elektrische auto te laden of die zware machines te starten, dan wordt het aanbodoverschot op een ideale manier opgevangen. Komt hierdoor het aanbod achter te lopen op de vraag na een paar uur, dan stijgen de prijzen per kWh en wordt het verbruik teruggedrongen. Dit zou ervoor kunnen zorgen dat de gascentrales het een stuk rustiger krijgen, omdat zij vooral gebruikt worden om de piekmomenten in de vraag naar energie op te vangen.
Niet alleen betekent dit een verlichting van de druk op het energienetwerk, het zorgt er ook voor dat optimaler gebruikgemaakt kan worden van de stroom én dat groene energie (zonder extra opslag) op een veel betere manier ingezet kan worden.
De techniek achter het monitoren van energieverbruik
Er zijn tal van manieren om zelf je energieverbruik in de gaten te houden. Zeker wanneer je een slimme meter hebt die aan een app gekoppeld kan worden, is het een fluitje van een cent. Veel energiebedrijven bieden tegenwoordig ook apps (of digitale omgevingen) aan waar je je stroomverbruik live kunt volgen. Dit is, zeker in combinatie met dynamische stroomprijzen, een goede manier om beter om te springen met je energieverbruik en hiermee in te spelen op de lagere tarieven.
Andere manieren om het energieverbruik (zelfs proactief) te monitoren, is door slimme apparaten aan te schaffen en de energielabels in de gaten te houden. Wanneer je zelf een rondje door je huis loopt en vooral het verbruik van de oudere koelkast of wasmachine eens bekijkt, vind je meer dan genoeg mogelijkheden om (fors) te besparen op je energieverbruik.
De wetgeving
In België is besloten dat de grootste energieleveranciers een dynamisch energiecontract op moeten nemen in het aanbod. De Belgische overheid noemt de dynamische stroomprijzen namelijk cruciaal bij de energietransitie en heeft daarom tal van regels opgesteld, waarbij het energiemaatschappijen zelfs verplicht deze vorm op te nemen in het aanbod.
Ook in Nederland is gesproken over de Nieuwe Energiewet die een aanjager moet zijn van de energietransitie. Toen het voorstel naar de Raad van State ging en terugkwam naar minister Jetten, heeft deze besloten een groot aantal (maar niet alle) adviespunten te volgen. Hiermee ligt ook in Nederland de weg open naar de verplichte opname van een dynamisch energiecontract door de grotere energiemaatschappijen. Het is wel belangrijk om te vermelden dat het hierbij niet om een modelcontract of aanbeveling gaat, maar om een optie die actief gekozen moet worden door de consument.
Tips voor de consument
Het afstemmen van het verbruik op een lage energieprijs klinkt leuk, maar zal een enorme uitdaging blijken. Een eenvoudig voorbeeld: op hete dagen is de gasprijs vaak het laagst, maar dat betekent niet dat je staat te popelen om op dat moment volop op gas te gaan stoken als het buiten zo’n 35 graden is.
Tegelijkertijd biedt dit veel flexibiliteit, zeker voor de mensen die géén 9-tot-5-baan hebben en daadwerkelijk hun stroomverbruik (pro)actief af kunnen stemmen op de beursprijzen van stroom. Hierbij is het goed om vooral te letten op de piekmomenten en deze te vermijden. Doorgaans zijn dit de weekenddagen, plus de tijden tussen 17:00 uur en 19:00 uur op doordeweekse dagen. De laagste prijzen zie je op de markt tussen 12:00 uur en 16:00 uur, net als ’s nachts tussen middernacht en zes uur ’s morgens.
De belangrijkste tip die wij als experts mee kunnen geven, is vooral regelmatig te kijken naar de prijsveranderingen en patronen te herkennen. Zet daar vooral tegenover welke apparaten in jouw woning (of bedrijf) de grootverbruikers zijn. Dit zijn de machines en apparaten die je maximaal wilt laten draaien op het moment dat de prijzen het laagst zijn.
Tegelijkertijd is het verstandig om de nuchtere Nederlander te blijven. Heb je eigenlijk geen stroom nodig maar is de prijs bijzonder laag? Onthoud dan dat géén stroom nog altijd goedkoper is dan stroom tegen een laag tarief. Geld verdienen aan negatieve stroomprijzen is zo goed als onmogelijk dankzij de heffingen en btw (al kan dit veranderen in de toekomst).
Een belangrijk punt: flexibele of variabele energiecontracten versus dynamische stroomprijzen
Flexibele of variabele contracten lijken qua naam sterk op de dynamische stroomprijzen die op deze pagina aan bod komen, maar zijn absoluut niet hetzelfde. Bij de variabele contracten (flexibele contracten zijn identiek) worden de prijzen tweemaal per jaar gewijzigd en dit contract is maandelijks opzegbaar. Hoewel dit inderdaad zorgt voor een hogere mate van flexibiliteit, is dit niet hetzelfde als dynamische stroomprijzen. Een dynamisch energiecontract heeft stroomprijzen die per uur (kunnen) veranderen en waarbij de stroomprijs een dag van tevoren duidelijk is.
De relatie met thuisladen van je elektrische auto
Wanneer het gaat om grootverbruikers thuis, dan staat de elektrische auto hoog op de lijst. De kans is nagenoeg 100% dat dit de grootste energieverbruiker is tijdens het laden van de accu. Dat betekent dat je tijdens het laden van je EV thuis het grootste voordeel kunt halen uit de dynamische stroomprijzen. Dat kun je handmatig doen door optimaal (op vol vermogen) te laden tijdens de laagste tarieven, maar er zijn ook tal van laadpalen voor thuisgebruik die dit zelf voor kunnen regelen. Houd er wel rekening mee dat je hier een slimme meter voor nodig hebt, omdat de laadpaal moet kunnen communiceren met de meter.
Hoewel dit nu al lonend en interessant is voor de mensen die hun elektrische auto thuis willen laden, wordt dit de komende tijd nog veel interessanter. Wanneer de ontwikkelingen op het gebied van directioneel laden in dit tempo door blijven gaan, kun de accu van je EV volladen tegen het minimale tarief en de stroom aan het netwerk leveren of zelf gebruiken wanneer de stroomprijzen hoog zijn. Daarmee is dit hét moment om te bekijken welke slimme laadpaal jij nodig hebt.
Wil je meer weten over de mogelijkheden of wil je direct samen met een expert kijken hoe jij hier optimaal van kunt profiteren door de juiste laadpaal te kiezen? Stuur ons dan een berichtje, zodat we je direct persoonlijk kunnen helpen.
